လိုက္ဘီးရီးယားၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈ

“ခ်ားလ္ေတလာ” ၿပံဳးေနတယ္ဆိုရင္သတိထားေစခ်င္ပါတယ္။ သူက မင္းနဲ႔လည္းအၿပံဳးခ်င္း
ဖလွယ္ႏိုင္တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ေနာက္မိနစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာမင္းကိုသတ္မဲ့အမိန္႔ကိုလည္းေပးႏိုင္တယ္ေလ”
လိုက္ဘီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕လမ္းမေတြကဖရိုဖရဲဆူညံသံနဲ႔ၿပည့္ႏွက္ေနသလို၊ ေသဆံုးေနတဲ့ရုပ္အေလာင္းေတြကိုတြန္းလွည္းေတြေပၚမွာ
အၿပည့္သယ္ယူလာတဲ့ၿမင္ကြင္းေတြကညေနခင္းတိုင္းေတြေနက်ၿမင္ကြင္းတခုပဲၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ကေလးေတြက ေသနတ္ေတြကိုပစ္ေဖာက္ၿပီးညာသံေပးေအာ္ဟစ္ေနခဲ့ႀကသလို၊ မိုးရြာခ်လိုက္တဲ့လမ္းမေတြေပၚမွာ
ေသြးညွီနံ႔ကႏိုင္ငံတခုလံုးကိုတုန္လႈပ္ေၿခာက္ၿခားေစခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အာဖရိကအေနာက္ဖက္ၿခမ္းမွာရိွတဲ့
လိုက္ဘီးရီးယားႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုရဲ႕ကိုလိုနီႏိုင္ငံၿဖစ္ခဲ့ဘူးတဲ့ အာဖရိကႏိုင္ငံအနည္းစုထဲက ႏိုင္ငံတခုပါ။
ကြ်န္ကုန္ကူးမႈ႕အထြန္းကားဆံုးရာစုေတြတံုးက ဆိုရင္ လိုက္ဘီးရီးယားႏိုင္ငံကိုလြတ္ေၿမာက္မႈေဒသအၿဖစ္ထြက္ေၿပးလာႀကေလ့
ရိွပါတယ္။ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုရဲ႕ဒီမိုကေရစီစံနစ္ပံုစံကိုႀကိဳက္ႏွက္သက္ခဲ့ႀကသူေတြၿဖစ္တာေႀကာင့္
ဂ်ိမ္းမြန္ရိုးရဲ႕နာမည္ကို ဂုဏ္ၿပဳၿပီး၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို မြန္ရိုဗီးယားလို႔အမည္ေပးခဲ့တဲ့ႏိုင္ငံၿဖစ္ပါတယ္။
၁၉၈၉-၉၆ ကာလ မွာ ၿပည္တြင္းစစ္ၿဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ ကဒါဖီးရဲ႕ေနာက္ကြယ္က ေၿမွာက္ေပးမႈေႀကာင့္
ခ်ားလ္ေတလာ ဟာ ထင္ရွားတဲ့စစ္ေခါင္းေဆာင္တဦးၿဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။


ဒီလိုနဲ႔ ခ်ားလ္ေတလာဟာ-ေရြးေကာက္ပြဲကို (၇၅%) ေက်ာ္အႏိုင္ရၿပီးလိုက္ဘီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕သမၼတအၿဖစ္
ေရာက္ရိွလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လိုက္ဘီးရီးၿပည္တြင္းစစ္ပြဲဟာ လူမ်ိဳးစုစစ္ပြဲသ႑န္ဆီကိုဦးတည္ေနခဲ့တာေႀကာင့္
ၿပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵေတြဟာမၿပည့္ဝခဲ့ႀကပါဘူး။ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ တည္ရိွေနတဲ့ စိန္၊ ေရာ္ဘာ၊ တင္းဘား၊ သံ -
အစရိွတဲ့တြင္းထြက္ေတြကို ပိုင္ဆိုင္ေရးအတြက္ လူမ်ိဳးစု(၇)စုရဲ႕ၿပည္တြင္းစစ္ပြဲေတြကိုသူ႔လက္ထက္မွာ
မရပ္တန္႔ေစႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ပိုၿပီးဆိုးတာက ခ်ားေတလာသမၼတအၿဖစ္ေရာက္ရိွလာခ်ိန္ကစၿပီး
အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားေတြကိုဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မဲ့အမ်ိဳးသားရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြ၊အထူးလံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔႔ေတြကို
ဖြဲ႔စည္းလာၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကိုလက္မခံႀကတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြၿဖစ္တဲ့ ဆီရာလီယြန္၊ ဂီနီ ႏိုင္ငံေတြက
ခ်ားလ္ေတလာ ကို ဆန္႔က်င္ေနတဲ့သူပုန္ေတြကုိေနာက္ကြယ္ကေနအကူအညီေပးခဲ့ပါတယ္။
ခ်ားလ္ေတလာ ကလည္း အိမ္နီးခ်င္း“ဆီရာလီယြန္” အစိုးရကိုပုန္ကန္ေနတဲ့သူပုန္ေတြကိုလက္နက္နဲ႔စိန္လဲ
လွယ္ေရာင္းခ်ေပးခဲ့တယ္။ အဆိုးဝါးဆံုးလုပ္ရပ္ကေတာ့ ကေလးစစ္သားေတြကိုအမ်ားအၿပားစုေဆာင္းေပးခဲ့ၿပီး
အၿပစ္မဲ့ၿပည္သူေတြေထာင္ခ်ီေသေႀကေစတဲ့စစ္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာကိုေနာက္ကြယ္ကေနႀကိဳးကိုင္ခဲ့သူတဦးၿဖစ္တယ္။
ခ်ားလ္ေတလာ ဟာ ဘာသာေရးကိုအလြန္ကိုင္းရိုင္းရိုေသသေယာင္ေယာင္သရုပ္ေဆာင္ေလ့ရိွပါတယ္။
သူ႔ကို ကေလးစစ္သားေတြ၊ “ဆီရာလီယြန္”ႏိုင္ငံကလက္နက္ေရာင္းဝယ္ေရးကိစၥေတြကိုႏိုင္ငံတကာ က စြပ္စြဲတိုင္း၊
အၿဖဴေရာင္ဝတ္စံုဝတ္ၿပီးလူၿမင္ကြင္းေရွ႕မွာႀကင္နာတတ္တဲ့အၿပံဳးနဲ႔ၿပည္သူေတြကိုႏႈတ္ဆက္ေလ့ရိွပါတယ္။
“ေအးေလ- ခရစ္ေတာ္ လည္းလူသတ္သမားလို႔စြပ္စြဲခံရေသးတာပဲ၊
သူ႔ကိုစြပ္စြဲတဲ့အရာကိုမထူးဆန္းေတာ့ပါဘူး”လို႔ သံေဝဂရသလိုမ်ိဳးေၿပာႀကားေလ့ရိွပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ခ်ားလ္ေတလာ ရဲ႕ သရုပ္ေဆာင္မႈကိုရပ္တန္႔ပစ္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့လူေတြကအုပ္စုဖြဲ႔လာခဲ့ပါတယ္။
သူတို႔ဟာရပ္ကြက္ထဲကသာမန္အမ်ိဳးသမီးေတြၿဖစ္ပါတယ္။ေသြးေခ်ာင္းစီးမႈေတြကိုမၿမင္ရက္ႏိုင္ႀကေတာ့တဲ့
ဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြဟာဒီစစ္ပြဲေတြကိုရပ္မွၿဖစ္ေတာ့မယ္လို႔ဆံုးၿဖတ္လိုက္ႀကပါတယ္။ အက်ၤ ီၿဖဴေတြကိုဝတ္ဆင္လိုက္ႀကၿပီး
“က်ည္ဆံဆိုတဲ့အရာကခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္၊အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြလို႔သိလို႔လား” ဆုိတဲ့ေမးခြန္းကို
အမ်ိဳးသမီးေတြႀကားမွာေမးခြန္းထုတ္လႈံ႕ေဆာ္လိုက္ပါတယ္။ လူမႈဆက္ဆံေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ
ေပါင္းစည္းႀကဖို႔ဖိတ္ေခၚလိုက္ပါတယ္။ လူမႈ႕လုပ္ငန္းေတြကတဆင့္ၿမိဳ႕လယ္လမ္းမေတြေပၚမွာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္းေတြဆိုၿပီးကခုန္ႀကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့အစိုးရံုးတည္ရိွရာအေဆာက္အဦေတြ၊
သမၼတေနထိုင္ရာအိမ္ေရွ႕ေတြဆီကိုသြားေရာက္ႀကၿပန္ပါတယ္။ ဒီလိုသြားေရာက္သီခ်င္းဆိုႀကတဲ့အခါ
သူတို႔ပထမဆံုးႀကံဳေတြ႔ရတဲ့အခက္အခဲကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဆီကၿပစ္တင္ေဝဖန္
ရႈ႕ံခ်သံေတြပါ။ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးေတြကိုသူတို႔ရဲ႕အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြက လမ္းေပၚကကေလကဝအမ်ိဳးသမီးေတြလို႔
တိုက္ခိုက္ႀကသလို၊ခရစ္ယာန္အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလည္းမြတ္စလင္ေတြနဲ႔အတူသီခ်င္းဆိုႀကတဲ့အတြက္သူတို႔ဘာသာေရးဟာ
ေမွးမိန္သြားၿပီလို႔ေဝဖန္ရႈ႔ခ်ႀကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္တိုက္ပြဲဝင္ေနႀကတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြက
ေဝဖန္ေႏွာက္ရွက္မႈေတြကိုတည္ၿငိမ္စြာရင္ဆိုင္ခဲ့ႀကပါတယ္။ မိုးရြာရြာ၊ ေနပူပူ သူတို႔ရဲ႕
“ ခ်ိဳၿမတဲ့လိုက္ဘီးရီးယားဆိုတာငါတို႔ရဲ႕အိမ္ပါ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြရပါေစ၊”သီခ်င္းကိုအဆိုမပ်က္ခဲ့ႀကသလို၊
“ေသနတ္ေတြယူေဆာင္လာတာရပ္ပါ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုေပးပါ”
“က်မတို႔ဒီစစ္ပြဲႀကီးမွာပင္ပမ္းႏြမ္းနယ္ေနႀကပါၿပီ”စတဲ့ ပိုစတာေတြကိုကိုင္ဆြဲလာႀကတယ္။
သီခ်င္းဆိုေနရင္းနဲ႔စိတ္မေကာင္းလြန္းလို႔မ်က္ရည္က်ၿပီးငိုသံတဝက္နဲ႔ဆက္လက္သီခ်င္းဆိုေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြကို
လုပ္ေဖၚကိုင္ဘက္အမ်ိဳးသမီးေတြကရင္ခ်င္းအပ္ေပြ႔ဖက္အားေပးၿပီးဆႏၵၿပပြဲကိုဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ႀကပါတယ္။
၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ လိုက္ဘီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ဒုတိယအႀကိမ္ေၿမာက္ၿပည္တြင္းစစ္ပြဲဟာအရွိန္ၿပင္းထန္စြာ
ၿဖစ္ပြားေနခဲ့ပါတယ္။ ၿပန္လည္သင့္ၿမတ္ေရးႏွင့္ဒီမိုကေရစီတပ္ေပါင္းစုလို႔အမည္ရတဲ့သူပုန္အုပ္စုေတြနဲ႔၊
လိုက္ဘီးရီးယားဒီမိုကေရစီရွားမႈအဖြဲ႕ကလည္း ေၿမာက္ပိုင္းနဲ႔ေတာင္ပိုင္းကေနညွပ္တိုက္ခဲ့ႀကပါတယ္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕သံုးပံုႏွစ္ပံုကိုသူပုန္ေတြကထိန္းခ်ဳပ္ထားလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စု၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ကုလသမဂၢတို႔ဟာခ်ားေတလာအစိုးရအေပၚမွာဒဏ္ခပ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြစတင္
လုပ္ေဆာင္ခဲ့ႀကတယ္။အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ၿငိမ္းခ်မ္ေရးသီခ်င္းဆိုကခုန္ပြဲေတြကလည္း ဗံုးသံေတြ၊ ေသနတ္သံေတြ၊ ေသြးစီးေခ်ာင္းေတြေပၚမွာအဆက္မၿပတ္ခုန္ေပါက္ေနခဲ့ပါတယ္။

ၿပည္တြင္းစစ္ပြဲဟာ လူ(၃)သိန္းေက်ာ္ေသဆံုးေစခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္၊ “ခ်ားေတလာ” အစိုးရနဲ႔သူပုန္အုပ္စု
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတခုက်င္းပတဲ့အခါ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ဟာအစည္းအေဝး
ခန္းမအေဆာက္အဦၿပင္ပကေနဝိုင္းရံလိုက္ႀကၿပီး၊ တေယာက္လက္တေယာက္ခ်ိတ္ခါ၊ အေဆာက္အဦတခုလံုးကိုပိတ္ဆို႔ပစ္လိုက္ႀကပါေတာ့တယ္။ “ အစိုးရနဲ႔သူပုန္ႏွစ္ဘက္စလံုးၿငိမ္းခ်မ္းေရး
သေဘာတူညီမႈလက္မွတ္မထိုးမခ်င္းသူမတို႔အေနနဲ႔ ဒီေနရာကေနထြက္ခြာသြားမည္မဟုတ္”ဆိုတဲ့
ရာဇသံကိုေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။ သူပုန္ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ကဆိုရင္-“ဘုရားေရ-ဗိုလ္ခ်ဳပ္လိုင္မာရဲ႕
တပ္မႀကီးဟာက်ေနာ္တို႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခန္းမကိုသိမ္းပိုက္ထားလိုက္ပါၿပီလို႔ေရရြတ္လိုက္ပါတယ္။
( ဗိုလ္ခ်ဳပ္လိုင္မာဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ကိုေခၚတဲ့နာမည္ပါ။)
ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားသူေတြရဲ႕ဆႏၵကိုလိုက္ေလ်ာခဲ့ရၿပီးသူပုန္နဲ႔အစိုးရသေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ရပါ
တယ္။၂၀၀၃ ႀသဂတ္စ္လမွာေတာ့ ခ်ားလ္ေတလာ ရာထူးကေနႏႈတ္ထြက္ေပးခဲ့ရၿပီးႏို္က္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံဆီ
ကိုထြက္ခြာခဲ့ရပါတယ္။ကုလသမဂၢ က ခ်ားလ္ေတလာရဲ႕လူသားေတြအေပၚက်ဴးလြန္ခဲ့တ့ဲၿပစ္မႈအတြက္
ဖမ္းဆီးအေရးယူဖို႔အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ“ဟိတ္”ၿမိဳ႕မွာတည္ရိွတဲ့
ကုလသမဂၢရဲ႕အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာခ်ားလ္ေတလာကိုဖမ္းဆီးထားပါတယ္။

ႏိုင္ငံရဲ႕ကံႀကမၼာကိုသာမန္အမ်ိဳးသမီးထုဟာေၿပာင္းလဲပစ္ႏိုင္စြမ္းရိွတယ္ဆိုတဲ့ယံုႀကည္မႈကို
လိုက္ဘီးရီးရားႏိုင္ငံရဲ႕ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈကသက္ေသၿပခဲ့ပါတယ္။ ေသာတရွင္မ်ားၿငိမ္းခ်မ္းႀကပါေစ။