ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံကိုေၿပာင္းလဲေစခဲ့ေသာအၿဖစ္အပ်က္မ်ား

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႔ကံႀကမၼာ ကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ၊ လူမႈ႔ေရးၿပႆနာေတြ၊ စီးပြားေရးအတက္အက်ေတြကဖန္ဆင္းေလ့ရိွပါတယ္။
ဒါေပမဲ့၊စစ္လက္နက္ႀကီးထြားမႈတခုကိုသာအာရံုစိုက္ခဲ့ၿပီး၊သဘာဝဝန္းက်င္ပ်က္စီးေနတဲ့အႏၱရာယ္ေတြကိုတားဆီးဖို႔ေမ့ေလ်ာ့ေနခဲ့တာေႀကာင့္၊
ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြက်ဆံုးခဲ့ရတဲ့အၿဖစ္အပ်က္ေတြကိုအေရွ႕ဥေရာပသမိုင္းေတြမွာသက္ေသခံေနခဲ့ပါတယ္။
( လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံမွာအဂၤ ါေန႔တိုင္းလႊင့္ေနတဲ့ေဆာင္းပါးထဲကတပုဒ္ပါ)
ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား
ဘူေဂးရီးယားၿပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံဟာစစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလတံုးက၊ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စု၊ဦးေဆာင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့
ဝါေဆာ သေဘာတူညီမႈအဖြဲ႔ရဲ႕အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံတခုၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကရုရွားေတြဟာ
သူတို႔ႏိုင္ငံကို တူရကီလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ဖိႏွိပ္မႈထမ္းတံပိုးေအာက္ကလြတ္ေၿမာက္ေအာင္လုပ္ေပးခဲ့သူေတြၿဖစ္တယ္လို႔
ယံုႀကည္ေနခဲ့ႀကတာေႀကာင့္၊ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စုနဲ႔အခင္အမင္ပ်က္ေစမဲ့အရာေတြကိုတခုမွမလုပ္ခဲ့ပါဘူး။
စတာလင္နဲ႔အနီးစပ္ဆံုးရဲေဘာ္တဦးၿဖစ္ခဲ့သူ ဘူေဂးရီးယားကြန္ၿမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ဒီမီထေရာ့လက္ထက္(၁၉၄၆)ခုႏွစ္ကတည္းက
စၿပီး ဆိုဗီယက္ပံုစံ အတိုင္း စစ္ေရး၊ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးတည္ေဆာက္မႈေတြကိုလုပ္ကိုင္လာခဲ့ပါတယ္။
ဒါေႀကာင့္လည္း ၁၉၅၆ ကာလအတြင္း ပိုလန္၊ ဟန္ေဂရီမွာ ႏိုင္ငံေရးေၿပာင္းလဲမႈ ေတြလုပ္ဖို႔ လူထုအံုႀကြမႈေတြၿပင္းထန္လာခဲ့ေပမဲ့
ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံဆီ ကိုမရိုက္ခပ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
စာေပလြတ္လပ္လပ္ခြင့္ကို ဆႏၵရိွေနႀကတဲ့ ပညာတတ္ေတြအေပၚမွာ ကြန္ၿမဴနစ္ပါတီရဲ႕တင္းႀကပ္တဲ့မူဝါဒေတြနဲ႔
ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္ခ့ဲပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆိုဗီယက္ေခါင္းေဆာင္ စတာလင္ေသဆံုးၿပီး ေခါင္းေဆာင္သစ္
ခရူးရွက္လက္ထက္ ေရာက္တဲ့အခါ စာေပလြတ္လပ္မႈေတြကိုစတင္လာတဲ့အခါ၊
ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာခရူးရွက္ရဲ႕မူအတိုင္းလိုက္ၿပီး ေၿပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္လိုအခ်ိဳးအေကြ႕ေတြကိုပဲႀကံဳႀကံဳဆိုဗီယက္လုပ္သမွ်ပံုတူကူးခ်ေနေပမဲ့ ၁၉၈၀ ကာလေတြ မွာေတာ့
ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စု ကိုယ္တိုင္စီးပြားေရးႀကပ္တည္းမႈေတြရင္ဆိုင္လာတဲ့အခါ၊ ဘူေဂးရီးယားေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ
ကုိယ့္ၿပႆနာကိုကိုယ့္ဘာသာရွင္းဖို႔အေၿခအေနေတြႀကံဳလာခဲ့ရပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ႏိုင္ငံေရးလူမႈေရးအရ
တင္းႀကပ္မႈေတြေႀကာင့္လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ မေက်နပ္မႈ႕ေတြကႏိုင္ငံကိုရိုက္ခပ္လာပါတယ္။ လူမ်ိဳးစုၿပႆနာကို ဘူေဂးရီးယား
အစိုးရဟာ မွန္ကန္စြာမကိုင္တြယ္ခဲ့ပဲ၊ ႏိုင္ငံတြင္းမွာေနထိုင္တဲ့ တာ့ကစ္လူမ်ိဳးေတြအေပၚအၿငိဳးတႀကီးဖိႏွိပ္ခဲ့ပါတယ္။
သူတို႔ကိုးကြယ္ရာဘုရားရွစ္ခိုးေက်ာင္း( ဗလီ)ေတြကိုပိုက္ပစ္လိုက္ၿပီး တူရကီလူမ်ိဳးေတြကို ဘူေဂးရီးယားနာမည္ေတြ
အမည္ေပးသံုးစြဲရမယ္ဆိုတဲ့ဥေပေဒကိုၿပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ မလိုက္နာတဲ့သူေတြကိုဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့တာေႀကာင့္
တူရကီလူမ်ိဳးစု ( ၃) သိန္းဟာ ႏိုင္ငံတြင္းကထြက္ေၿပးသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို တူရကီလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ႏိုင္ငံတြင္းက
ထြက္ေၿပးသြားၿခင္းဟာအလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့လူဦးေရေခါင္းပါးမႈကိုႀကံဳေတြ႔ေစခဲ့ရပါတယ္။
ဒါေႀကာင့္လည္းႏိုင္ငံတကာကစီးပြားေရးအရင္းအႏွီးေတြဆုတ္ခြာသြားခဲ့သလို၊
ကြန္ၿမဴနစ္အစိုးရရဲ႕လူမ်ိဳးစုေတြအေပၚဖိႏွိပ္မႈေတြကိုၿပစ္တင္ေဝဖန္ခဲ့ႀကပါတယ္။

ဘူေဂးရီးယားကြန္ၿမဴနစ္ပါတီဟာ လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕မေက်နပ္မႈေတြကို ႏွိမ္နင္းတားဆီးႏိုင္ခဲ့ေပမဲ့ ေလလႈိင္းကေနတိုက္ခိုက္ေဝဖန္လာေတာ့မဲ့ အသံေတြ၊ သတိေပးမႈေတြကိုေတာ့ တားဆီးႏိုင္
စြမ္းမရိွခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၈၆ ဧၿပီလ (၂၆) ရက္မွာ ယူကရိန္းႏိုင္ငံအတြင္းက“ခ်ာႏိုဘိုင္” ႏ်ဴကလီးယားစက္ရံု
ေပါက္ကြဲမႈၿဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဒီအၿဖစ္အပ်က္ကိုဖံုးအုပ္
ထားခဲ့ေပမဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ဥေရာပအသံနဲ႔ အေမရိကအသံသတင္း႒ာနတုိ႔က သတင္းေတြကို
နားေထာင္လိုက္ရတဲ့ ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံသားတခ်ိဳ႕ဟာ ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္သြားခဲ့ႀကပါတယ္။ သူတို႔ႏိုင္ငံတြင္းမွာလည္း ခ်ာႏိုဘိုင္ လို လံုၿခံဳမႈအာမခံခ်က္မရိွတဲ့ ႏ်ဴကလီးယားစက္ရံုတခုတည္ရိွေန
တယ္လို႔သိရိွေနႀကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုစက္ရံုေတြဟာ သဘာဝဝန္းက်င္ေတြကိုဘယ္လိုထိခိုက္တယ္၊
စိမ့္ယိုမႈအႏၱရာယ္ေတြကေနကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ရမယ္ဆို
တဲ့အေၿဖေတြကိုေဆြးေႏြးၿငင္းခုန္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ လြတ္လပ္တဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြင္းမွာသာ
ၿပဳလုပ္လို႔ရႏိုင္တယ္လို႔သေဘာေပါက္ခဲ့ႀကတယ္။ ဒါေႀကာင့္သဘာဝဝန္းက်င္ေလ့လာေရးကို
စိတ္ဝင္စားတဲ့ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံသားေတြဟာ “ရုစ္”ၿမိဳ႕ကိုသြားေရာက္စုေဝးၿပီးဆႏၵၿပဖို႔
ဆံုးၿဖတ္ခဲ့ႀကတယ္။ “ရုစ္” ၿမိဳ႕ဟာ ရုိေမးနီးယားႏိုင္ငံနဲ႔ ၿမစ္တဘက္မွာရိွတဲ့ ၿမိဳ႕ၿဖစ္သလို၊ ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံစက္ရံုေတြဆီက ၿမစ္တေလ်ာက္လြင့္လာတဲ့ ကလိုရင္းဓါတ္ေငြ႔ေတြကို ရႈသြင္းေနရ
တဲ့ၿမိဳ႕ကေလးၿဖစ္တယ္။ ဒီဆႏၵၿပပြဲေလးကစၿပီး သဘာဝဝန္းက်င္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေတြကို
ထပ္မံဖြဲ႔စည္းလာခဲ့ႀကပါတယ္။ ၁၉၈၉ ေအာက္တိုဘာလမွာေတာ့ ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံမွာ သဘာဝဝန္းက်င္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ႏိုင္ငံတကာညီလာခံကို ၿမိဳ႕ေတာ္ “ဆိုဖီယာ” မွာက်င္းပခဲ့ပါတယ္။
သဘာဝဝန္းက်င္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ ညီလာခံက်င္းပရာေနရာကိုေန႔စဥ္ရက္ဆက္သြားေရာက္
ၿပီး ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံတြင္းမွာရိွတဲ့ စက္ရံုေတြရဲ႕ ပစ္စလက္ခပ္ႏိုင္မႈေတြအေႀကာင္း၊ အစိုးရရဲ႕တာဝန္မဲ့လုပ္ရပ္ေတြအေႀကာင္းကိုေၿပာၿပေအာ္ဟစ္ဆႏၵၿပႀကပါတယ္။ လူထုေတြဆီက ဆႏၵေကာက္ခံၿပီး ၿမစ္ေတြေပၚမွာက်ေရာက္ေနတဲ့ ေလထုသန္႔စင္ေရးအစီအစဥ္ေတြကိုလုပ္ဖို႔အစိုးရကို
စာေရးသားခဲ့ႀကပါတယ္။အစိုးရဟာ ဆႏၵၿပပြဲေတြကိုတပတ္ေလာက္ထိခြင့္ၿပဳထားခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့မႀကာခင္မွာ အဓိကရုဏ္းႏွိမ္ႏွင္းေရးရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ေစလႊတ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာသတင္းေထာက္
ေတြရဲ႔ၿမင္ကြင္းေရွ႕မွာ အင္အားသံုးရိုက္ႏွက္ေခ်မႈန္းခဲ့ပါတယ္။
ဆႏၵၿပပြဲကိုဦးေဆာင္သူ အေယာက္ (၄၀) ေက်ာ္ကိုဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အတိတ္ကာလတံုးကေတာ့
ဒီလိုရက္စက္တဲ့ထိန္းခ်ဳပ္တားဆီးမႈေတြဟာ ဘူေဂးရီးယားၿပည္သူေတြကိုေႀကာက္ရံြ႕ၿငိမ္သက္ေစခဲ့
ေပမဲ့၊ သဘာဝဝန္းက်င္ေလ့လာသူေတြရဲ႕ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံအနာဂတ္အေပၚစိုးရိမ္မႈေတြကိုေတာ့
ရပ္တန္႔ႏိုင္စြမ္းမရိွခဲ့ပါဘူး။ ဘူေဂးရီးယားၿပည္သူေတြဟာ ေမာ္စကိုရဲ႕အသံလြင့္ခ်က္ေတြကိုဆက္လက္
နားေထာင္ေနခဲ့ႀကပါတယ္။ ေမာ္ကိုေခါင္းေဆာင္သစ္ ေဂၚဗာေခ်ာ့ဗ္ ဟာ ေၿပာင္းလဲမႈေတြကိုလိုခ်င္ေန
တဲ့သူတဦးၿဖစ္တယ္၊ ဂ်ာမဏီၿပည္ကဆႏၵၿပပြဲေတြဟာဘာလင္တံတိုင္းႀကီးကို ၿဖိဳခ်ၿပီးကြန္ၿမဴနစ္အစိုးရ
ကို အေၿပာင္းအလဲလုပ္ဖို႔ဖိအားေပးႏိုင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြကို ဘူေဂးရီးယားႏိုင္ငံသားေတြ
နားလည္သေဘာေပါက္ေနခဲ့ႀကပါတယ္။ ဒါ့ေႀကာင့္ သဘာဝဝန္းက်င္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ ဆႏၵၿပပြဲေတြကိုၿဖိဳခြဲအၿပီး ေနာက္တလႀကာတဲ့အခါ၊ သူတို႔စုေဝးရာေနရာဆီကိုၿပန္လာခဲ့ႀကပါတယ္။ ဒီခါစုေဝးေရာက္ရိွလာတဲ့အရည္အတြက္ဟာ အနည္းဆံုးအင္အား ငါးေထာင္ေက်ာ္ရိွၿပီး၊ ထိေရာက္တဲ့နည္းဗ်ဴဟာေတြကိုပိုမိုကုိင္စြဲလိုက္ႀကပါတယ္။ “ႏ်ဴကလီးယားစိမ့္ယိုမႈအႏၱရာယ္ဟာ
ၿပည္သူေတြကိုသာမက ႏို္င္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြဆီကိုလည္းက်ေရာက္လာေနၿပီ” ဆိုတဲ့အခ်က္ကို သေဘာေပါက္ေအာင္စည္းရံုးလႈံ႕ေဆာ္ႀကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘူေဂးရီးယားေခါင္းေဆာင္ပိုင္း
အတြင္းမွာလည္း တာ့ကစ္ရွ္ လူမ်ိဳးစုေတြကို မတရားႏွိပ္ကြပ္ကတည္းက သေဘာထားကြဲခဲ့ႀက
ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးက်ေရာက္မဲ့အႏၱရာယ္ကိုလစ္လ်ဴရႈခ်င္တဲ့ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲကိုလည္း
စတင္ေဝဖန္လာမႈေတြကိုၿပဳလုပ္ခဲ့ႀကပါတယ္။
ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား
သဘာဝဝန္းက်င္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ ဘူေဂးရီးယားကြန္ၿမဴနစ္ပါတီေတြေခါင္းေဆာင္ေတြႀကား
ကအက္ကြဲေႀကာင္းကို အသံုးခ်ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆႏၵၿပပြဲ (၄) ရက္ေၿမာက္ေန႔မွာ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုမ်ားသမဂၢ ကို ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခဲ့ၿပီးအစိုးရကိုၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔ဖိအား
ေပးခဲ့ႀကပါတယ္။ ကြန္ၿမဴနစ္အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ေတြကလည္းသူတို႔ရဲ႕သမၼတကိုၿဖဳတ္ခ်ပစ္လိုက္ၿပီး
ဆႏၵၿပသူေတြနဲ႔လာေရာက္ေပါင္းစည္းကာ “ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ”အၿဖစ္အမည္ေၿပာင္းလိုက္ႀကပါတယ္။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲေတြကိုက်င္းပေပးႏိုင္တဲ့အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံအၿဖစ္
ေရာက္ရိွလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ေသာတရွင္မ်ားအႏၱရာယ္ကင္းႀကပါေစခင္ဗ်ား