မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ၿဖစ္စဥ္ေတြ ---

Monday, September 15, 2014, 8:42 PM

Post your comment Post Comment | Email this to your friend 0 comments
Black Swan Theory ဆိုတာကို ႀကားဘူးမိႀကလိမ့္မယ္။ နည္းပညာတိုးတက္မႈေတြ၊ ဘ႑ာေရးအေဆာက္အဦဆိုင္ရာ အေၿပာင္းအလဲေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡေတြ ရဲ႕ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ၿဖစ္စဥ္ႀကီးေတြ နဲ႔ အတူ၊ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြ ရုတ္တရက္ လြဲေခ်ာ္ေၿပာင္းလဲကုန္ႀကတာကို ရည္ညႊန္းတာပါ။
အင္တာနက္ကို တီထြင္ႏိုင္ၿခင္း၊ ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲၿခင္း၊ စက္တင္ဘာ (၁၁) ရက္ တိုက္ခိုက္ခံရၿခင္းေတြကို Black Swan theory ထဲမွာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးေလ့ရိွတယ္။
(၁)
၂၀၁၄ ဆိုတာ NATO ( ေၿမာက္အတၱလန္တစ္ သေဘာတူညီမႈအဖြဲ႔) အတြက္ လမ္းဆံုလမ္းခြ လို႔ ဆိုရမယ့္ ႏွစ္ၿဖစ္တယ္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီးမွာ ေနတိုး ကို စတင္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က ရုရွားရဲ႕ ဥေရာပ အေပၚလႊမ္းမိုးလာႏိုင္မႈကို ဆြဲထုတ္ပစ္လို႔ၿဖစ္တယ္။
Russian out ၊ American in လို႔ ဆိုႀကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဥေရာပ ဇာတ္ခံုမွာ အေမရိကန္ဦးေဆာင္ေရး မူဝါဒၿဖစ္လာခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္၊ ရုရွားကို ဆြဲထုတ္မပစ္ႏိုင္ခဲ့သလို၊ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကေရာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈကို လိုလိုခ်င္ခ်င္ရိွေနပါေသးရဲ႕လား။
ေနတိုးရဲ႕ အနာဂတ္ ဦးတည္ခ်က္ေတြဟာ ဥေရာပ နဲ႔ ရုရွားတခုတည္းမွာပဲ အာရံုစူးစိုက္မေနသင့္ပဲ၊ အႀကမ္းဖက္သမားေတြ နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စစ္ပြဲေတြမွာ ေကာ မပါဝင္သင့္ဘူးလား။
ISIS အဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းၿဖတ္သတ္မႈေတြဟာ ဒီေမးခြန္းေတြအတြက္ တစံုတရာအေၿဖေပးႏိုင္ေပမယ့္၊ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စု ရဲ႕ တိမ္းညႊတ္မႈကလည္း ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီးတံုးလို မဟုတ္။ ဘရက္အိုဘားမား အပါအဝင္ ဒီမိုကရက္တစ္ေတြ ယံုႀကည္တဲ့ အနာဂတ္ စစ္မ်က္ႏွာက အာရွ၊ ပစၥဖိတ္ေဒသ ၿဖစ္တယ္။ တရုတ္ၿပည္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးအသံုးစရိတ္ဟာ ၁၉၉၀ မွာ ( 11.85 B) ရိွေပမယ့္၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ( 114 B ) အထိ ၿဖစ္လာတယ္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ ဆိုတာ၊ တရုတ္ၿပည္လိုအပ္ေနတဲ့ Crude oil ဟာ အနည္းဆံုး 218 B barrels ရိွတယ္။
သဘာဝဓါေငြ႕က 3.7 ထီြလီယံ (cm) 3 ရိွတယ္။ တရုတ္ၿပည္အတြက္ ႏွစ္ (၆၀) စာ လံုေလာက္တဲ့ စြမ္းအင္ေတြကို ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္က ၿဖည့္ဆည္းေပးလိမ့္မယ္။
Arab Spring ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈဟာ တရုတ္ၿပည္ရဲ႕ စြမ္းအင္ ရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ထိခိုက္တယ္ လို႔ ဆိုေပမယ့္၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈေတြၿဖစ္ေနတာ အခုမွ မဟုတ္ပါဘူး။
တရုတ္ က အီရန္ ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈကို အေႀကာင္းၿပ၊ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စု ရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြကို အေႀကာင္းၿပၿပီး အီရန္မွာ ရင္းႏွီးၿမွုပ္ႏွံတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း (၂၂%) ကို ယာယီရပ္တန္႔လိုက္တဲ့အခါ၊ အီရန္အစိုးရ ရဲ႕ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီး႒ာန က တရုတ္ၿပည္ကို ေစ်းႏႈန္းေလ်ာ့ၿပီး ကမ္းလွမ္းခဲ့တယ္။
အၿခားတဘက္မွာေတာ့ တရုတ္ၿပည္ဟာ အီရန္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ၊ တင့္ကားေတြ၊ ဒံုးခြင္းလက္နက္ေတြ ကို ေရာင္းခ်ေပးခဲ့တယ္။ အီရန္ကို စစ္လက္နက္ပစၥည္းေရာင္းခ်ေပးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြအနက္ တရုတ္ဟာ ရုရွားၿပီးရင္ ဒုတိယအမ်ားဆံုး တင္ပို႔ေရာင္းခ်တဲ့ ႏုိင္ငံၿဖစ္တယ္။ ဒါေႀကာင့္လည္း အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏိုင္ငံေရး ဘယ္ေလာက္ပဲ မတည္ၿငိမ္ေနပါေစ။ တရုတ္ၿပည္အတြက္ေတာ့ အၿမတ္ (၂) ဆၿဖစ္ေနတယ္။ (၂) တကယ္လို႔ အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စု နဲ႔ အီရန္ ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးထိပ္တိုက္ေတြ႕မႈေတြ ၿမင့္တက္လာခဲ့မယ္။
အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုဟာ အီရန္ကို တိုက္ခိုက္မယ္ ဆိုရင္ အီရန္က Hormuz ေရလက္ႀကားကို ပိတ္ပစ္မယ္ လို႔ ၿခိမ္းေၿခာက္တယ္။
အဲ့ဒီေရလက္ႀကားကို ပိတ္ပစ္လိုက္မယ္ ဆိုရင္ ေဆာ္ဒီရဲ႕ ေရနံတင္ပို႕မႈေတြလည္း ဒုကၡေရာက္ႏိုင္သလို၊ တရုတ္ၿပည္ရဲ႕ စြမ္းအင္ရရိွေရးကလည္း မေရရာေတာ့ဘူး။
ဒါေႀကာင့္ တရုတ္ဟာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ကို အရင္ကထက္ ပိုမို အာရံုစိုက္လာခဲ့တယ္။

တရုတ္ရဲ႕ ေရတပ္ခ်ဲ႕ထြင္မႈကို အဓိကေႀကာက္လာသူက ဗီယက္နမ္ ။

မႀကာေသးမီကာလအတြင္းက စၿပီး ဗီယက္နမ္ ဟာ အိႏိၵယ နဲ႔ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းခဲ့သလို၊ အေနာက္ဘက္ဖိလစ္ပိုင္ ပင္လယ္ဆီက သူ႔ရဲ႕ေရတပ္ကို ေခတ္မွီေအာင္ ၿပန္လည္တည္ေဆာက္တယ္။
ရုရွားဆီကေန ( 1.8 B ) တန္ဘိုးရိွတဲ့ ေရငုတ္သေဘၤာေတြကို ဝယ္ယူခဲ့တယ္။
အေမရိကန္ေတြအတြက္လည္း ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ ဆိုတာ အသက္တမွ် အေရးပါတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားၿဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုေနသလို၊
တရုတ္ၿပည္ကလည္း၊ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ရဲ႕ (1.2) သန္း စကြဲယားမိုင္ က်ယ္ဝန္းတဲ့ ေရၿပင္ဟာ တရုတ္ပိုင္နက္ ၿဖစ္တယ္ လို႔ သတိေပးေနတယ္။ (၃) တကယ္ေတာ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေးသက ထြက္တဲ့ စြမ္းအင္ ရဲ႕ ၉၀% ကို သံုးစြဲေနသူေတြက အာရွႏိုင္ငံေတြၿဖစ္တာေႀကာင့္၊

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏိုင္ငံေရးေပၚမွာ မူတည္ၿပီး အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ကစားပြဲေတြကို အေနာက္ႏိုင္ငံေတြထက္ လုပ္ႏိုင္တာက အိႏိၵယ၊ တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယား နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံေတြၿဖစ္တယ္။ ဒါ့ေႀကာင့္လည္း တရုတ္ၿပည္က ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္သာ မက၊ ထိုင္းပင္လယ္ေကြ႕ကိုလည္း ပစ္မွတ္ထားလာခဲ့တယ္။
အေမရိကန္ေတြရဲ႕ Asia Pivot တရုတ္ၿပည္ ရဲ႕ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အပါအဝင္၊

ထိုင္းပင္လယ္ေကြ႕ အေပၚ အာရံုစိုက္လာမႈေတြဟာ

Black Swan shock ဆီကို ဦးတည္လာေနၿပီလို႔ သတိေပးေနတဲ့ ပညာရွင္ေတြ မ်ားသထက္မ်ားလာခဲ့တယ္။

ႏိုင္ငံေရးပဲလုပ္လုပ္၊ ခ်စ္ၿခင္းေမတၱာပဲေတြ႕ေတြ႕ --- ၿပန္သင့္တဲ့အခ်ိန္ တခ်ိန္ေတာ့ ရိွမွာပါ